معاملات بورس انرژی
دریافت کد معاملاتی
جهت اخذ كد در بورس انرژی مشتری علاوه بر ارائه نامه درخواست صدور کد به کارگزار بايستی مدارك زير را نیز ارائه نمايد.كليه مدارك توسط كارگزاركنترل و ضمن تطبيق با اصل آن توسط كارگزارممهور به مهر”برابراصل”شده و به شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه ارائه ميگردد.
1-تکمیل فرم مشخصات مشتریان
2-تکمیل فرم درخواست كدمشتريان
3-تکمیل و امضای فرم بیانیه ریسک
4-تکمیل فرم درخواست استفاده از خدمات ویژه جهت انجام معاملات برق در بورس انرژی
5- کد اقتصادی و شناسه ملی شرکت
6-كپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هيأت مديره و مديرعامل شركت
7- کپی روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت
8- صورتهای مالی آخرین دوره مالی شرکت به همراه آخرین گزارش حسابرس و بازرس قانونی
9-سايرمدارك،مجوزها و مستندات مثبته درخصوص فعاليت مشتری در حوزههای مرتبط با محصولات پذيرفته شده در بورس انرژی
خرید در بورس انرژی
معاملات بورس همواره بر مبنای رقابت و به یکی از روشهای حراج انجام می شود.اجرای سفارشها براساس اولویت قیمت و در صورت تساوی قیمتها براساس اولویت زمانی ورود سفارش به سامانه معاملات خواهد بود.
مراحل خرید در بازار فیزیکی
واریز پیش پرداخت توسط مشتری به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه(10درصد ثمن معامله)،تکمیل فرم سفارش خرید توسط مشتری و ارائه به کارگزار مربوطه اضافه کردن مشتری توسط کارگزار در سامانه معاملات وتایید شرکت سپرده گذاری وانجام معامله توسط کارگزار
مراحل خرید در بازار مشتقه:
واریز پیش پرداخت توسط مشتری به حساب مربوطه(100درصد ثمن معامله)
تکمیل فرم سفارش خرید توسط مشتری و ارائه به کارگزار مربوطه
انجام معامله توسط کارگزار
لازم به ذکر است کالای برق در بورس انرژی بر اساس قرارداد سلف موازی انجام می شود و قراردادی است که در بازار مشتقه معامله شده و براساس آن مقدار معینی از دارایی پایه براساس مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش میرسد. وجه قرارداد مذکور باید در هنگام معامله و طبق زمانبندی تعیین شده در مشخصات قرارداد پرداخت و دارایی پایه در سررسید تحویل شود.
تسویه و پایاپای معاملات انرژی
اتاق پایاپای در پایان هر روز معاملاتی براساس معاملات کارگزاران، گزارش تسویه معاملات را به عضو مربوطه ارائه میدهد.اعضای اتاق پایاپای مکلفند براساس اطلاعیه تسویه نسبت به تسویه وجوه معاملات طی مهلت تسویه اقدام نمایند.در صورتی که امور تسویه هر معامله به طور کامل توسط کارگزار خریدار انجام شده باشد، اتاق پایاپای اقدام به صدور اعلامیه تسویه وجوه آن معامله مینماید.
انواع روشهای تسویه معاملات به شرح زیر میباشد:
1- تسویه نقد: در این روش وجه قرارداد ظرف مهلت تسویه به صورت نقدی توسط کارگزار خریدار به حساب تسویه واریز میگردد.
2- تسویه خارج از پایاپای: در این روش ظرف مهلت تسویه،سند تسویه خارج از پایاپای طبق فرمت شرکت سپردهگذاری مرکزی به تائیدفروشنده و کارگزار فروشنده رسیده و به همراه سایر مستندات لازم توسط کارگزار خریدار به اتاق پایاپای ارائه میشود.
3-تسویه با تضمین: تسویهای که با ضمانتنامه بانکی یا از طریق گشایش اعتبار اسنادی انجام میشود و صرفاً در خصوص معاملات نسیه است.
روش تسویه معامله باید در اطلاعیه عرضه قید گردد.پس از انتشار اطلاعیه عرضه فقط تغییر روش تسویه خارج از پایاپای به روش تسویۀ نقد یا تغییر روش تسویۀ با تضمین به روش تسویه نقد با درخواست خریدار و موافقت اتاق پایاپای امکانپذیر است.
انجام امور تسویه معاملات به شرح زیر میباشد:
1- معاملاتی که به روش نقد تسویه میشوند: واریز وجه قرارداد،کارمزدها و کسورات و حسب مورد ثبت تسویه توسط کارگزار
2-معاملاتی که به روش خارج از پایاپای تسویه میشوند: ارایة سند تسویه خارج از پایاپای مطابق فرمت شرکت سپردهگذاری مرکزی و مستندات ضمیمه آن و واریز کارمزدها،کسورات و پیشپرداخت معامله در صورت وجود.
3-معاملاتی که به روش تسویه با تضمین تسویه میشوند: ارایه ضمانتنامه،سند اعتبار اسنادی و سایر مستندات مطابق فرمت شرکت سپردهگذاری مرکزی به همراه واریز کارمزدها و کسورات.
مهلت تسویه معاملات قراردادها در رینگ داخلی سه روز کاری و در رینگ بینالمللی پنج روز کاری بعد از روز معامله است.
تسویه وجوه معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد طی مهلت تسویه نیز به روش نقد انجام میشود.
تحویل کالا
تحویل کالای موضوع قراردادهای نقد، نسیه و سلف طبق زمان تحویل اعلام شده در اطلاعیه عرضه توسط کارگزار فروشنده انجام میگیرد.حداکثر زمان تحویل به شرح ذیل میباشد:
1. در قراردادهای نقدی و نسیه، حداکثر تا سه روز کاری پس از مهلت تسویه، در صورتی که انجام امور تسویه با تأخیر صورت پذیرد، به میزان روزهای تأخیر به این مهلت اضافه میشود.
2. در قراردادهای سلف با سررسید کمتر از 30 روز، حداکثر تا 5 روز پس از سررسید تحویل
3. در قراردادهای سلف با سررسید 30 روز و بیشتر، حداکثر تا 15 روز پس از سررسید تحویل
در قراردادهای نقد، نسیه و سلف در صورت عدم صدور حواله خرید کالا طی مهلت مقرر، قرارداد منفسخ میگردد و اصل وجه و خسارتها و کارمزدها به شرح زیر پرداخت میشود:
در صورتی که فروشنده به هر نحو از صدور حواله خرید کالا خودداری نماید، وی مکلف است 5درصد ارزش معامله را به عنوان خسارت انفساخ به همراه کلیه هزینههای مصوب اعم از دو سرکارمزد بورس،کارمزد کارگزار خریدار و فروشنده، دو سر کارمزد تسویه و دو سر حق نظارت سازمان را پرداخت نماید.خسارت انفساخ معامله باید حداکثر یک روز کاری پس از اعلام اتاق پایاپای و به صورت یکجا به نفع خریدار و به حساب بستانکاران موقت شرکت سپردهگذاری مرکزی واریز شود.